چالش‌ها، راهکارها و امیدها برای آینده
تهیه شده توسط: روابط عمومی بیمارستان و مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی روانپزشکی ابن سینا و دکتر حجازی
در دنیای پرشتاب امروز، سلامت روان به اندازه سلامت جسم اهمیت دارد. اما متاسفانه، بیماران روان اغلب با برچسب‌زنی و انگ اجتماعی مواجه می‌شوند، که این امر می‌تواند مانع از مراجعه به موقع آنها برای درمان شود. بیمارستان روانپزشکی ابن سینا، به عنوان یکی از مراکز پیشرو در ارائه خدمات سلامت روان، همواره در تلاش بوده است تا با این چالش‌ها مقابله کند و بهترین خدمات را به بیماران خود ارائه دهد.
در همین راستا، گفتگویی صمیمانه با خانم آزاده رجبی، سرپرستار دلسوز و پرتلاش بخش آموزشی یک زنان بیمارستان ابن سینا، انجام دادیم تا از نزدیک با دغدغه‌ها، چالش‌ها و راهکارهای ایشان در ارائه خدمات به بیماران زن آشنا شویم.
آزاده رجبی، سرپرستار بخش آموزشی یک زنان بیمارستان ابن سینا، با ۱۶ سال سابقه کار درخشان در حوزه پرستاری، ۱۴ سال آن را در این بیمارستان سپری کرده است. او از ابتدا به رشته پرستاری علاقه داشته و به شغل خود افتخار می‌کند.
چالش‌ها و راهکارها:
خانم رجبی در این مصاحبه، به مهم‌ترین چالش‌هایی که در ارائه خدمات به بیماران زن با آن مواجه هستند، اشاره کرد و راهکارهایی را برای غلبه بر آنها پیشنهاد داد:
انگ اجتماعی:
یکی از بزرگترین چالش‌ها، برچسب‌زنی و انگ اجتماعی است که بیماران روان با آن مواجه هستند. ترس از قضاوت شدن باعث میشود که بیماران دیرتر به فکر مراجعه برای تشخیص و بستری شدن بیفتند و یا زمانی مراجعه می‌کنند که بیماری حاد شده است.
راهکار:
خانم رجبی معتقد است که باید باورها و تصورات غلط و کلیشه‌ای را درباره بیماران روان از بین برد و به اطرافیان و جامعه آموزش داد که بیماری‌های روان نیز مانند هر بیماری دیگری نیاز به پیگیری و درمان دارند. همچنین، عادی‌سازی روان‌درمانی و پیگیری‌های بعد از درمان می‌تواند به کاهش انگ اجتماعی کمک کند.
خشونت‌های خانگی و تعرضات جنسی:
برخی از بیماران بخش زنان، به ویژه دختران جوان و مادران، تجربه‌های ناخوشایندی از خشونت‌های خانگی و تعرضات جنسی دارند.
راهکار:
خانم رجبی تاکید دارد که کادر درمان باید با آگاهی از این موضوع، با حساسیت و همدلی بیشتری با این بیماران رفتار کنند و از آنها حمایت روانی لازم را به عمل آورند.
نگرانی‌های مضاعف:
زنان به دلیل نقش‌هایی که در خانواده دارند، مانند نقش مادری و همسری، نگرانی‌های مضاعفی در حین درمان دارند. همچنین، تغییرات هورمونی ماهانه و بارداری نیز می‌تواند در تشخیص و درمان چالش ایجاد کند.
راهکار:
خانم رجبی معتقد است که باید به نگرانی‌های بیماران توجه کرد و با ارائه اطلاعات کافی و حمایت روانی، به آنها کمک کرد تا با این نگرانی‌ها مقابله کنند.
فرسودگی شغلی:
رفتارهای غیرقابل پیش‌بینی بیماران، تکرار خشونت‌ها و عدم پذیرش بیماری توسط بیماران و خانواده‌ها، بی‌قراری‌ها و سروصداهای داخل بخش، کمبود منابع انسانی و شیفت‌های مکرر، همگی باعث فرسودگی شغلی کادر درمان میشود.
راهکار:
خانم رجبی پیشنهاد می‌کند که کادر درمان باید مراقبت از خود را در اولویت قرار دهند و با استفاده از تکنیک‌های مدیریت خشم، استراحت‌های منظم، جلسات مشاوره و ایجاد تعادل بین کار و زندگی، از فرسودگی شغلی جلوگیری کنند. همچنین، ایجاد محیط کاری مفرح و افزایش تعامل بین همکاران می‌تواند به کاهش فرسودگی شغلی کمک کند.
مدیریت بحران:
خانم رجبی در مورد نحوه مدیریت بیماران در شرایط بحرانی گفت: "برای تاب‌آوری و کار در محیط شغلی پر استرس، ما نیاز به مراقبه‌هایی داریم که باید آموزش ببینیم و رعایت کنیم، مدیریت خشم داشته باشیم و در مقابل رفتارهای غیرقابل پیش‌بینی بیماران و همراهیان، با استراحت‌های منظم، جلسات مشاوره و ایجاد تعادل بین کار و زندگی در محیط شخصی، از خود مراقبت کنیم. و با روتین مراقبه منظم از خود مراقبت کنیم و این بحران‌ها را در محیط کار مدیریت کنیم و خود را بهبود ببخشیم و ارتقا دهیم."
خانم رجبی تاکید کرد که کار در بخش روانپزشکی یک کار تیمی است و مدیریت بحران‌ها با همکاری و هماهنگی امکان‌پذیر است. وی افزود: "ما سعی کردیم در بخش جلسات ماهیانه بارش افکار داشته باشیم تا بتوانیم مشکلات و چالش‌ها را مطرح کنیم و از نظرات هم استفاده کنیم و محیط را امن‌تر و ایمن‌تر کنیم. نیروهای ما مشکلات را مطرح می‌کنند و برای بهبود کار نظرسنجی میشود. این جلسات هم جنبه علمی و آموزشی دارد هم مشکلات و چالش ها بررسی می شود . من به همکاران می‌گویم که کار ما تیمی است و مدیریت بحران‌ها با کمک همدیگر امکان‌پذیر است و توصیه میشود در زمان بحران همکارانی که از نظر روحی و ذهنی آمادگی بیشتری دارند و تازه‌نفس تر هستند در چالش‌ها پیش قدم شوند و در این زمینه حتما با مسئولین شیفت و با همکار با تجربه خود هماهنگ باشند و همه چیز با هماهنگی مسئول شیفت باشد تا با همدلی و همکاری بتوانیم بحران ها را به خوبی مدیریت کنیم و پشت سر بگذاریم "
آرزوها برای آینده:
خانم رجبی در پایان مصاحبه، به آرزوهای خود برای آینده بخش زنان اشاره کرد: "هدف کلی ما، تلاش برای حذف باورها و تصورات غلط و کلیشه‌ای و انگ‌زدایی از بیمار و بیماری روان است و این تصور که این بیماران خطرناک‌اند را حذف کنیم و به اطرافیان و جامعه آموزش دهیم که همانطور که هر بیماری دیگری ممکن است برای ما اتفاق بیفتد، ممکن است استرس‌ها و فشارها به روح و روان ما آسیب بزند و بیماری‌های روان هم نیاز به پیگیری و درمان دارد."
نتیجه‌گیری:
مصاحبه با خانم آزاده رجبی، دریچه‌ای نو به چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی کادر درمان در بخش روانپزشکی زنان گشود. تلاش‌های بی‌وقفه این پرستار دلسوز و همکارانش برای ارائه بهترین خدمات به بیماران، شایسته تقدیر و قدردانی است. امیدواریم با افزایش آگاهی جامعه و حمایت مسئولان، شاهد بهبود شرایط و کاهش انگ اجتماعی مرتبط با بیماری‌های روان باشیم.
روابط عمومی بیمارستان و مرکز آموزشی، پژوهشی و درمانی روانپزشکی ابن سینا و دکتر حجازی
